فصلنامه علمی اعتیادپژوهی

هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان فراشناختی بر تنظیم هیجان و خودکارآمدی ترک افراد وابسته به مواد مخدر انجام شد. روش: پژوهش حاضر نیمه -آزمایشی با طرح پیش­ آزمون- پس ­آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری شامل همه افراد وابسته به مواد مخدر مراجعه ­کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر کرمانشاه در سال 1403 بود. از این‌ بین، نمونه­ ای به حجم 40 نفر (20 نفر برای هر گروه) به ‌روش نمونه ­گیری در دسترس با در نظر گرفتن ملاک‌های ورود به مطالعه انتخاب و به ‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت ­کنندگان هر دو گروه پرسش ­نامه ­های دشواری در تنظیم هیجان و خودکارآمدی ترک را در پیش ­آزمون، پس ­آزمون و پیگیری تکمیل کردند. درمان فراشناختی در 8 جلسه 90 دقیقه ­ای با فراوانی یک جلسه در هفته بر روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله ­ای دریافت نکرد. داده­ ها با روش تحلیل واریانس با اندازه ­گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تجزیه ‌و تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد بین گروه ­های آزمایش و کنترل از نظر تنظیم هیجان و خودکارآمدی ترک تفاوت معنادار وجود داشت. به طور خاص، درمان فراشناختی باعث کاهش دشواری در تنظیم هیجان و افزایش خودکارآمدی ترک در گروه آزمایش شد و اثرات درمان در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه ­گیری: پیشنهاد می ­شود متخصصین حوزه سلامت روان و اعتیاد از این درمان به ‌عنوان مداخله ­ای اثربخش در جهت کاهش مشکلات روان‌شناختی افراد وابسته به مواد مخدر بهره ببرند.