فصلنامه علمی اعتیادپژوهی

هدف: هدف از این پژوهش تحلیل پیشران­های موثر بر بازگشت به چرخه اعتیاد در نقاط روستایی می­باشد. روش: پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است. برای جمع­آوری داده­ها از مطالعات کتابخانه­ای و میدانی استفاده شد. قلمرو مکانی نقاط روستایی استان آذربایجان غربی می­باشد که طبق سرشماری سال 1395 دارای 304853 خانوار و 1129016 نفر جمعیت می­باشد. جهت مطالعه دقیق ذهنیت­ها از روش کیو (Q) و تحلیل­عاملی به روش اکتشافی (روش استنفسون) استفاده شد. جامعه گفتمان پژوهش 26 نفر از کارشناسان ادارات بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره)، مسئولین NA، دهیاران و کارشناسان آسیب­های اجتماعی استانداری، اساتید دانشگاهی، کارشناسان حوزه امور روستایی، جامعه­شناسان، مسئولین کمپ­های ترک اعتیاد و ... می­باشند. یافته ­ها: مهمترین پیشران­های موثر بر بازگشت به چرخه اعتیاد  عبارتند از؛ عامل­های 1) توان­افزایی، استطاعت مالی، جبر محیط انسانی و وجود فشارهای روانی، 2) استفاده درمانی، مشکلات خانوادگی، فقر و دوری از خانواده بدلیل کارهای فصلی، 3) وجود دوستان ناباب، خودنمایی، کنجکاوی و عدم سیاست اجتماعی جامع در پیشگیری مناسب، 4) مشکلات ازدواج، کم توجهی به فرزندان و استفاده تفننی و 5) روابط خانوادگی، افزایش فشارهای اقتصادی و رواج باورهای غلط در مصرف مواد مخدر در روستاها. نتیجه­ گیری: در نقاط روستایی استان آذربایجان غربی، توان­افزایی، استطاعت مالی، جبر محیطی و وجود فشارهای روانی در کنار استفاده درمانی، مشکلات خانوادگی و دوری از آن، فقر و .. از جمله مهمترین پیشران­های موثر بر بازگشت افراد به چرخه اعتیاد به شمار می­رود.