دوره 17، شماره 69 - ( 9-1402 )
جلد 17 شماره 69 صفحات 136-113 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shakeri Nasab M, Rahmati T, rabbani M, Rabbani H, pour Farhamand M. The Effectiveness of Cognitive Therapy Based on the Matrix Model on Post-Treatment Depression and the Risk of Relapse in Crystal-Dependent Patients. etiadpajohi 2023; 17 (69) :113-136
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2926-fa.html
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2926-fa.html
شاکری نسب محسن، رحمتی تکتم، ربانی مریم، ربانی حمیرا، پورفرهمند مجتبی. اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل ماتریکس بر افسردگی پس از درمان و خطر لغزش بیماران وابسته به مصرف شیشه. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي. 1402; 17 (69) :113-136
دکتری، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بجنورد، بجنورد، ایران
چکیده: (1588 مشاهده)
هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل ماتریکس بر افسردگی پس از درمان و خطر لغزش بیماران وابسته به مصرف شیشه بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه بیماران وابسته به مصرف شیشه مراجعه‌کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر بجنورد در سال 1401 بود. از این بین، 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. شرکت کنندگان هر دو گروه پرسشنامه‌های افسردگی و خطر لغزش را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. درمان شناختی مبتنی بر مدل ماتریکس در 24 جلسه 90 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا شد. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه تفاوت معنی‌داری وجود داشت و درمان شناختی مبتنی بر مدل ماتریکس باعث کاهش افسردگی و خطر لغزش در بیماران وابسته به مصرف شیشه شد. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه در زمینه بازگشت به اعتیاد بیماران وابسته به مصرف شیشه، افسردگی پس از ترک نقش کلیدی دارد، می توان از درمان شناختی مبتنی بر مدل ماتریکس در خصوص اثرگذاری بر افسردگی و نهایتاً کاهش خطر لغزش بیماران سود برد.
فهرست منابع
1. ابهرزنجانی، فرناز؛ توزنده جانی، حسن و امیری، مهدی (1399). اثربخشی درمان تلفیقی ماتریکس بر خودکنترلی و تنظیم هیجان افراد سوء مصرف‌کننده شیشه. مجله اصول بهداشت روانی، 12(201)، 31-36.
2. احتشامی پویا، سارا؛ ممتازی، سعید؛ مکری، آذرخش؛ اسکندری، ذکریا و داداشی، محسن (1397). اثربخشی درمان ماتریکس در کاهش شدت اعتیاد و پیشگیری از عود در مصرف‌کنندگان مت‌آمفتامین در شهر زنجان. مجله پیشرفت در تحقیقات پزشکی و زیست‌شناسی، 26 (117)، 21-31.
3. برزین دولت آبادی، فاطمه؛ فضلی، افسانه و نورانی درآباد، کیمیا (1401). مقایسه وسوسه مصرف مواد و ضعف روانی در بین افراد دارای عود مصرف و افراد تداوم‌دهنده درمان در مراکز بازپروری استان اردبیل. سیزدهمین همایش ملی علمی پژوهشی روانشناسی و علوم تربیتی، شیروان.
4. بهرامیان، حمیدرضا؛ ابوالقاسمی، شهنام و زربخش بحری، محمدرضا (1401). ارائه مدل عود اعتیاد بر اساس طرحوارههای ناسازگار اولیه، وسواس فکری با میانجیگری هیجان¬خواهی در معتادان خود معرف. مجله دانشکده علوم پزشکی مشهد، 16(4)، 13-28.
5. جعفری، اصغر و ساتی نژاد، محمد (1397). تأثیر مداخلات مبتنی بر الگوی ماتریکس در تغییر منبع کنترل و کاهش ولع و گرایش به مصرف شیشه در مردان تحت درمان. مجله اعتیاد پژوهی، 12(45)، 169-188.
6. جهانشاهی، عاطفه (1399). اهمیت درمان ماتریکس: کاهش افسردگی و وسوسه. تهران: انتشارات ماهواره.
7. حبیب زاده، توحید؛ هاشمی، تورج و رضایی، اکبر (1401). اثربخشی آموزش مراقبه بر بهزیستی روان‌شناختی، تنظیم هیجان و کیفیت خواب زندانیان مبتلا به سوءمصرف مواد مخدر صنعتی. فصلنامه علمی پژوهشی طب انتظامی، 11(2)، 21-35.
8. خدابخشی، نیره و فروزنده، الهام (1401). مقایسه اثربخشی درمان چندوجهی لازاروس و درمان ماتریکس بر شاخص‌های درمان سوءمصرف مواد مخدر. مجله اعتیاد پژوهی، 16(63)، 199-222.
9. دلاور، علی(1398). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
10. رحیمی، چنگیز (1393). کاربرد پرسشنامه افسردگی بک در دانشجویان ایرانی. نشریه روانشناسی بالینی و شخصیت، 10(2)، ۱۷۳-۱۸۸.
11. شاکر، لیلا (1397). پیش‌بینی عود سو مصرف مواد بر اساس سازمان شخصت، قدرت ایگو و کیفیت روابط ابژه ای در افراد معتاد اقدام به ترک شهر قم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم.
12. ضمیریان اول، محمد (1400). مقایسه تأثیر رویکرد ماتریکس و روایت درمانی بر توانمندی‌های شناختی و کاهش افسردگی بیماران وابسته به شیشه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور.
13. عامری، نرجس (1401). روابط ساختاری طرحوارههای ناسازگار اولیه با ولع مصرف در افراد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون: نقش میانجی شفقت به خود. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي، 16(6)، 70-47.
14. علمردانی صومعه، سجاد؛ خسروی نیا، دیبا؛ عطادخت، اکبر؛ بشرپور، سجاد و نریمانی، محمد (1398). نقش ادراک بیماری و ولع¬مصرف در پیش‌بینی انگیزش درمان افراد وابسته به مواد. مجله اندیشه و رفتار، 14(25)، 27-36.
15. قره داغی، شکرالله؛ یحیی زاده پیر سرایی، حسین؛ ذکایی، محمد سعید و آقابخشی، حبیب (1401). فهم و شناخت مسائل و نیازهای نوجوانان وابسته به مواد محرک. مجله اعتیاد پژوهی، 16(66)، 193-222.
16. کاویانی، عبدالرسول؛ جاوید، حجت اله؛ بقولى، حسین و برزگر، مجید (1400). مقایسه اثربخشی درمان مصاحبه انگیزشی و ماتریکس با رویکرد شناختی-رفتاری بر افسردگی و بهبود کیفیت زندگی در مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا. مجله روش‌ها و مدل¬های روان‌شناختی،12(45)، 35-48.
17. گلبرگ خناچاه، مطهره؛ خسروجاوید، مهناز؛ کافی ماسوله، سید موسی؛ میرزاجانی، ابراهیم و مهدوی روشن، مرجان (1399). مروری بر تعریف، توصیف و ملاک‌های تشخیصی اختلال افسردگی بر اساس ویرایش پنجم راهنمای آماری و تشخیصی اختلال‌های روانی. مجله پیشرفت‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش، 3(24)، 131-144.
18. نعمتی سوگلی تپه، فاطمه و خالدیان، محمد (1401). مطالعه کیفی عوامل مؤثر بر عود مجدد به سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد با رویکرد گراندد تئوری. مجله اعتیاد پژوهی، 16(64)، 279-307.
19. نوجوان، نصرت؛ سلیمانی، اسماعیل و عیسی زادگان، علی (1401). اثربخشی مداخله پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن¬آگاهی بر ولع¬مصرف و پردازش هیجانی در افراد وابسته به مواد در مرحله بازتوانی غیر دارویی. مجله اعتیاد پژوهی، 16(65)، 75-96.
20. Apuy, L. F. M., Barreto, A. B., & Merino, L. A. H. (2023). Efficacy of bupropion and cognitive behavioral therapy in the treatment of methamphetamine use disorder: a systematic review and meta-analysis. Revista Brasileira de Psiquiatria, 53(3), 94-121. [DOI:10.47626/1516-4446-2022-2979] [PMID] []
21. Asharani, P. V., Hombali, A., Ong, W. J., & Subramaniam, M. (2020). Non-pharmacological interventions for methamphetamine use disorder: a systematic review. Drug and Alcohol Dependence, 212(5), 108-120. [DOI:10.1016/j.drugalcdep.2020.108060] [PMID]
22. Beck, A. T. (1961). Depression: Clinical, experimental and theoretical aspects. New York: Harper & Row.
23. Chen, Y. H., Yang, J., Beier, K. T., & Sawan, M. (2023). Challenges and future trends in wearable closed-loop neuromodulation to efficiently treat methamphetamine addiction. Frontiers in Psychiatry, 44(1), 234-250. [DOI:10.3389/fpsyt.2023.1085036] [PMID] []
24. Duncan, Z., Kippen, R., Sutton, K., & Dietze, P. (2022). Correlates of anxiety and depression in a community cohort of people who smoke methamphetamine. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 56(8), 964-973. [DOI:10.1177/00048674211048152] [PMID]
25. Elison-Davies, S., Newsome, J., Jones, A., & Ward, J. (2022). Associations between psychosocial risk factors, and changes in substance dependence and psychosocial functioning, during engagement with digital cognitive behavioral therapy for methamphetamine use: use of'Breaking Free from Substance Abuse'by incarcerated people during the COVID-19 pandemic. Health & Justice, 10(1), 1-16. [DOI:10.1186/s40352-022-00190-w] [PMID] []
26. Ellis, A. (2013). Better, deeper and more enduring brief therapy: The rational emotive behavior therapy approach. New York: Routledge. [DOI:10.4324/9780203777558]
27. He, H., Zhou, S., Peng, C., & Zhao, K. (2022). Effects of resilience on impulsivity, cognition and depression during protracted withdrawal among Chinese male methamphetamine users. BMC psychiatry, 22(1), 1-10. [DOI:10.1186/s12888-022-04041-8] [PMID] []
28. Hechanova, M. R. M., Reyes, J. C., Acosta, A. C., & Tuliao, A. P. (2020). Psychosocial treatment for incarcerated methamphetamine users: the Philippines experience. International journal of prisoner health, 16(4), 343-358. [DOI:10.1108/IJPH-09-2019-0044] [PMID]
29. Heikkinen, M., Taipale, H., Tanskanen, A., & Tiihonen, J. (2023). Association of pharmacological treatments and hospitalization and death in individuals with amphetamine use disorders in a swedish nationwide cohort of 13 965 patients. JAMA psychiatry, 80(1), 31-39. [DOI:10.1001/jamapsychiatry.2022.3788] [PMID] []
30. Kamp, F., Proebstl, L., Hager, L., & Koller, G. (2019). Effectiveness of methamphetamine abuse treatment: Predictors of treatment completion and comparison of two residential treatment programs. Drug and alcohol dependence, 201(14), 8-15. [DOI:10.1016/j.drugalcdep.2019.04.010] [PMID]
31. Leung, J., Mekonen, T., Wang, X., & McKetin, R. (2023). Methamphetamine exposure and depression-A systematic review and meta‐analysis. Drug and Alcohol Review, 62(9), 133-138. [DOI:10.1111/dar.13670] [PMID]
32. Liu, L., Zhao, W., Zhao, Y. L., & Wang, Y. (2021). Levo-tetrahydropalmatine: A new potential medication for methamphetamine addiction and neurotoxicity. Experimental Neurology, 344(2), 113-129. [DOI:10.1016/j.expneurol.2021.113809] [PMID]
33. Luan, X., Chen, H., Zhao, K., & He, J. (2018). Association between serum malondialdehyde levels and depression during early methamphetamine withdrawal. Neuroscience letters, 687(8), 22-35. [DOI:10.1016/j.neulet.2018.09.021] [PMID]
34. Magidson, J. F., Gouse, H., Burnhams, W., Wu, C. Y., & Carrico, A. W. (2017). Beyond methamphetamine: Documenting the implementation of the Matrix model of substance use treatment for opioid users in a South African setting. Addictive behaviors, 66(1), 132-137. [DOI:10.1016/j.addbeh.2016.11.014] [PMID] []
35. Ogai, Y., Haraguchi, A., Kondo, A., & Ikeda, K. (2007). Development and validation of thd stimulant relapse risk scale for drug abusers in Japan. Drug and Alcohol Dependence,88(2), 174-181. [DOI:10.1016/j.drugalcdep.2006.10.005] [PMID]
36. Ren, W., Luan, X., Zhang, J., & He, J. (2017). Brain-derived neurotrophic factor levels and depression during methamphetamine withdrawal. Journal of Affective Disorders, 221(4), 165-171. [DOI:10.1016/j.jad.2017.06.017] [PMID]
37. Venniro, M., Caprioli, D., & Shaham, Y. (2019). Novel models of drug relapse and craving after voluntary abstinence. Neuropsychopharmacology, 44(1), 234-245. [DOI:10.1038/s41386-018-0196-4] [PMID] []
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
