دوره 17، شماره 69 - ( 9-1402 )
جلد 17 شماره 69 صفحات 160-137 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Gorbani E, Asadi J. Comparison of Personality Traits, Mental Health, and Sensation Seeking between Adolescents with Substance-Dependent and Normal Parents. etiadpajohi 2023; 17 (69) :137-160
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2880-fa.html
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2880-fa.html
قربانی انسیه، اسدی جوانشیر. مقایسه ویژگی‌های شخصیتی، سلامت روان، و هیجان‌خواهی در بین نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد و عادی. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي. 1402; 17 (69) :137-160
کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، گرگان، ایران
چکیده: (1288 مشاهده)
هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی، سلامت روان، و هیجان خواهی بین نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد و عادی بود. روش: روش پژوهش حاضر علی-مقایسه‌ای بود. جامعه‌آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر گرگان در سال تحصیلی 1401-1400 بود. از این بین، 200 نفر در دو گروه نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد (100 نفر) و نوجوانان دارای والدین غیر وابسته به مواد (100 نفر) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به پرسشنامه های سلامت روان، پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی، و مقیاس هیجان خواهی پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین دو گروه نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد و عادی در نمرات ویژگی های شخصیتی (مولفه های روان رنجوری، انعطاف پذیری، دلپذیربودن، و مسئولیت پذیری)، سلامت روان، و هیجان‌خواهی تفاوت معنادار وجود داشت. نوجوانان دارای والدین عادی نسبت به نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد، نمرات انعطاف پذیری، دلپذیربودن، مسئولیت پذیری، سلامت روان، و هیجان‌خواهی بیشتر و در خرده مقیاس روان رنجوری نمره کمتری را کسب کردند. بین دو گروه در برون گرایی تفاوت معنادار وجود نداشت. نتیجه گیری: بر اساس نتایج، والدین وابسته به مواد با مشکلات و مسائلی روبرو هستند که بی سامانیهایی را در ساختار خانواده ایجاد می کنند. آنان با نظارت ناکافی، بی کفایتی، و بی توجهی به نیازهای ضروری فرزندان، زمینه بروز مشکلات شخصیتی در فرزندان نوجوان و جوان خود ایجاد می کنند. همچنین، ابتلا به مشکلات مرتبط با سلامت روان و هیجان خواهی به طور خاص یک پیش‌بینی کننده مهم برای نوجوانانی است که دارای والدین وابسته به مواد می باشند.
فهرست منابع
1. احمدی، محسن؛ نجفی، محمود؛ حسینی‌المدنی سیدعلی و عاشوری، آلاله (۱۳۹۱). مقایسه سبک‌های دفاعی و ویژگی‌های شخصیتی در افراد معتاد و عادی. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي،۶ (۲۳)، ۵۱-۳۹
2. اشرفی، فاطمه؛ قربانپور لفمجانی، امیر و رضایی، سجاد (1402). مقایسه مکانیزم¬های دفاعی، طرحواره‌های ناسازگار اولیّه و خودپنداشت بین افراد با و بدون وابستگی به مواد مخدّر. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي، ۱۷(۶۷)، 271-304.
3. امیریان، لیلا؛ قدم‌پور، عزت‌اله و عباسی، محمد (1400). تدوین مدل علی خطرپذیری اجتماعی، تحصیلی و هیجانی مبتنی بر شیوه‌های فرزندپروری، هیجان‌خواهی، سبک‌های مقابله با استرس با واسطه‌گری مهارت‌های تحصیلی در دانش‌آموزان دارای رفتارهای پرخطر. تحقیقات نظام سلامت، ۱۷(۳)، 218-230.
4. آل یسن، روزیتا (1398). مقایسه و مطالعه سلامتروان (اختلال روانی) در فرزندان والدین معتاد و سالم شهر اراک (12-18 سال). اولین کنفرانس بین المللی دین، معنویت و کیفیت زندگی، مشهد.
5. بخشی، سیدهمعصومه؛ کرمی، امیر و میردریکوند، فضلاله (1399). مقایسه وضعیت روان¬شناختی دختران نوجوان با والدین معتاد و والدین غیر معتاد شهر خرمآباد. چهارمین کنفرانس بین المللی علوم انسانی،اجتماعی و سبک زندگی.
6. تورانی، فائزه و روحی، شهناز (1397). بررسی رابطه سلامتروان و هیجان‌خواهی در نوجوانان بزهکار استان سمنان. كنفرانس ملي دستاوردهاي نوين جهان در تعليم و تربيت، روانشناسي، حقوق و مطالعات فرهنگي اجتماعي. خوی.
7. حسننژاد مرزونی، محمدامین و صادقی، جمال (1400). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و تاب‌آوری در افراد معتاد به مواد مخدر و افراد عادی شهر بابلسر. چهارمین کنفرانس بینالمللی مطالعات میانرشتهای روانشناسی، مشاوره و آموزش علوم تربیتی، تهران.
8. حیدری، مهدی (1401). مقایسه سلامتروانی و آمادگی به اعتیاد در دانش‌آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهرستان خلخال با و بدون جهتگیری مذهبی. کنگره علمی دانشجویان روانشناسی، علومتربیتی و مشاوره، تهران.
9. دهقان اردکانی، زهرا و مصطفویراد، فرشته (1398). پیش¬بینی سلامت¬روان بر اساس ویژگی¬های شخصیتی و تصویر بدنی در دانش¬آموزان دختر نوجوان متوسطه. نشریه زن و جامعه (جامعه شناسی زنان)، 10(1)، 331-364.
10. زرکی، کامران؛ شریفی، نسترن و ثابت، مهرداد (1399). مقایسه اختلالات هیجانی-رفتاری، خودپنداره و پیشرفت تحصیلی در فرزندان والدین وابسته و غیر وابسته به مواد. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي، ۱۴(۵۸)، 51-72.
11. شکری، افسانه (1394). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی در دانش‌آموزان با و بدون پدر معتاد. کنفرانس بینالمللی یافته‌های نوین پژوهشی در علوم، مهندسی و فناوری با محوریت پژوهش‌های نیاز محور، مشهد.
12. عباسی، لطیفه و عطادخت، اکبر (1396). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روان¬شناختی نوجوانان بیسرپرست ناشی از اعتیاد والدین با نوجوانان بیسرپرست ناشی از علل غیراعتیاد. دومین کنگره بینالمللی علوم‌انسانی، مطالعات فرهنگی، تهران.
13. عزیزی قلیچی، فیروزه و صالحی، مهدیه (1400). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و کارکردهای اجرایی (بازداری و تصمیم‌گیری) در افراد موفق و ناموفق در ترک اعتیاد. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي، ۱۵(۶۲)، 323-340.
14. عظیمی، مریم؛ نوری، ربابه و محمدخانی، شهرام (1395). مقایسه نظم‌جویی شناختی هیجان، سلامت عمومی، شیوه حل‌مسئله و عملکرد تحصیلی در دختران نوجوان دارای والدین معتاد و غیرمعتاد. پژوهش در سلامت روان‌شناختی، ۱۰(۳)، 38-48.
15. علیحسین مسلک، لیلا و کیانی، قمر (1400). تأثیر آموزش راهبرد تنظیم شناختی هیجان بر گرایش به اعتیاد و تکانشگری در فرزندان دارای پدر معتاد در شهر زنجان: یک مطالعه کارآزمایی آموزشی تصادفی شده. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ۲۰(۷)، 783-800.
16. غلامی، فرود؛ قدمی دولتآباد، شهین؛ خانیپور کاکش، پریسا و احمدی، سمیه (1399). نقش سه¬گانه تاریک شخصیت و رابطه والد-فرزندی در پیش‌بینی گرایش به اعتیاد در نوجوانان دختر شهر تهران. فصلنامه پژوهش¬های کاربردی در مشاوره، 3(9)، 107-130.
17. قریشی‌راد، فخرالسادات و پورجبار آخونی، فریبا (1398). بررسی رابطه سلامت اجتماعی و صفات شخصیتی با رفتارهای پرخطر دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال ۱۳۹۶: یک مطالعه توصیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ۱۸(۲)، 107-120.
18. کاشفینیشابوری، جهانگیر؛ افتخارصعادی، زهرا؛ پاشا، غلامرضا؛ حیدری، علیرضا و مکوندی، بهنام (1400). مقایسه اثربخشی آموزش شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی با آموزش تنظیم هیجان بر کاهش هیجان‌خواهی و خودآسیب‌رسانی در نوجوانان مستعد اعتیاد ساکن در مراکز شبه‌خانواده. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 16(60)، 111-126.
19. کورشراد، سیمین؛ سلمانیان، کفایت؛ ایثاری، سعید و عامری، زینب (1400). بررسی رابطهی هیجان‌خواهی بر سلامتروان دانش‌آموزان دبیرستانی. نهمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.
20. کیامهر، جواد (1381). هنجاریابی فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی نوین و بررسی ساختار عاملی آن (تحلیل تائیدی) در بین دانشجویان علوم‌انسانی دانشگاه‌های تهران. پایان‌نامه کارشناسی، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی.
21. گروسی‌فرشی، میرتقی؛ قاضی‌طباطبایی، محمود و مهریار، امیرهوشنگ (1380). کاربرد آزمون جدید شخصیتی نئو و بررسی تحلیلی ویژگیها و ساختار عاملی آن در بین دانشجویان دانشگاه‌های ایران. نشریه علوم انسانی دانشگاه الزهرا، 11(39)، 173-198.
22. محسنی، سحر؛ میرشکاری، لیلا؛ آهویی، مهشید؛ حسینی سرحدی، فاطمه؛ ثناگو، اکرم و کهکی، فاطمه (1396). رابطه بین هیجان¬خواهی و سبک‌های هویت با رفتارهای پرخطر نوجوانان (کانون هلال احمر زاهدان). توسعه پرستاری در سلامت، ۸ (۱)، 47-56.
23. ملكی، منیژه (1401). نقش هیجان¬خواهی و سرسختی روان¬شناختی در پیش¬بینی اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان. پیشرفت¬های نوین در روا¬ن¬شناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 50، 251-245.
24. میکائیلیمنیع، فرزانه؛ آبخیز، شلر؛ اصغری، بیبی اقدس و قادرپور، سیران (1400). مقایسه اختلالات رفتاری دانش‌آموزان دارای والدین معتاد، بهبود یافته و عادی. کنفرانس ملی مطالعات خانواده و مدرسه، بندرعباس.
25. یاقوتی‌زرگر، حسن و احمدی، شیرین (1399). مدلیابی گرایش به مصرف مواد مخدر بر اساس هیجان‌خواهی با میانجیگری بدتنظیمی هیجان. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي، ۱۴(۵۷)، 115-130.
26. یعقوبی، نوراله؛ نصر، مهدی؛ براهنی، محمد و شاه‌محمدی، داوود (1374). بررسی همهگیرشناسی اختلالات روانی در شهر صومعهسرا. اندیشه و رفتار، 1(4)، 55-60.
27. Arnett, J. (1994). Sensation seeking: A new conceptualization and a new scale. Personality and individual differences, 16(2), 289-296. [DOI:10.1016/0191-8869(94)90165-1]
28. Aulmann, N., & Forstmeier, S. (2019). A Grounded Theory study on the academic performance of female adolescents in the context of family alcohol addiction. International archives of addiction research and medicine, 5(31), 2474-2483. [DOI:10.23937/2474-3631/1510031]
29. Baranoff, J., Oei, T. P., Cho, S. H., & Kwon, S. M. (2006). Factor structure and internal consistency of the Young Schema Questionnaire (Short Form) in Korean and Australian samples. Journal of affective disorders, 93(1-3), 133-140. [DOI:10.1016/j.jad.2006.03.003] [PMID]
30. Costa, P. T., & McCrae, R. R. (2005). Changing minds, Big Five Factor. Journal of national institutes of health, 21(5), 303-307.
31. Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa. FL: Psychological Assessment Resources.
32. Côté, P., Ghabrash, M. F., & Jutras-Aswad, D. (2019). Association between mental health service utilisation and sharing of injection material among people who inject drugs in Montreal, Canada. Addictive behaviors, 96, 175-182. [DOI:10.1016/j.addbeh.2019.05.010] [PMID]
33. Crone, E. A., & Van Duijvenvoorde, A. C. (2021). Multiple pathways of risk taking in adolescence. Developmental review, 62(100996), 1-12. [DOI:10.1016/j.dr.2021.100996]
34. Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A. (2007). G* Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior research methods, 39(2), 175-191. [DOI:10.3758/BF03193146] [PMID]
35. Firkey, M. K., Tully, L. K., Schiros, A. M., Antshel, K. M., & Woolf-King, S. E. (2023). Sexual Assault, Mental Health, and Alcohol Use in College Women: The Role of Resilience and Campus Belonging. Journal of interpersonal violence, 38(13-14), 7990-8015. [DOI:10.1177/08862605231153884] [PMID]
36. Glei, D. A., & Weinstein, M. (2020). Mental health, pain, and risk of drug misuse: A nationwide cohort study. Addictive behaviors, 109)106467), 65-78. [DOI:10.1016/j.addbeh.2020.106467] [PMID] []
37. Glicksohn, J., Naor-Ziv, R., & Leshem, R. (2018). Sensation seeking and risk-taking. Developmental pathways to disruptive, impulse-control and conduct disorders, 11, 183-208. [DOI:10.1016/B978-0-12-811323-3.00008-0]
38. Goldberg, D. P., & Hillier, V. F. (1979). A scaled version of the General Health Questionnaire. Psychological medicine, 9(1), 139-145. [DOI:10.1017/S0033291700021644] [PMID]
39. Goldberg, D. P., Gater, R., Sartorius, N., Ustun, T. B., Piccinelli, M., Gureje, O., & Rutter, C. (1997). The validity of two versions of the GHQ in the WHO study of mental illness in general health care. Psychological medicine, 27(1), 191-197. [DOI:10.1017/S0033291796004242] [PMID]
40. Hardy, R. (2017). How parental substance misuse affect children. Journal drugs, 43(5), 142-151.
41. Jamieson, S., & Dowrick, C. (2021). Comparing public perceptions of substance addictions and behavioural addictions. Drug and alcohol dependence, 220(108472), 22-40. [DOI:10.1016/j.drugalcdep.2020.108472] [PMID]
42. Kang, X. (2022). Big Five personality traits predict illegal drug use in young people. Acta psychologica, 231)103794), 1-15. [DOI:10.1016/j.actpsy.2022.103794] [PMID]
43. Kazdin, A. E. (2019). Single-case experimental designs. Evaluating interventions in research and clinical practice. Behaviour research and therapy, 117, 3-17. [DOI:10.1016/j.brat.2018.11.015] [PMID]
44. Keul, M., Knöchela, V., Herrmann, E., Shalabi, A., & Krasnianski, A. (2018). Personality traits, mental health and social competences of Legal Guardians in Germany. Mental health & prevention, 12, 10-17. [DOI:10.1016/j.mhp.2018.08.001]
45. Klein, M., Moesgen, D., & Broening, S. (2015). Children of Alcohol and Drug Addicted Parents: Risks, Needs, and Results of a Selective Prevention Study. European psychiatry, 30)1073), 20-36. [DOI:10.1016/S0924-9338(15)30846-4]
46. Kuppens, S., Moore, S. C., Gross, V., & Lowthia, E. (2020). The enduring effects of parental alcohol, tobacco, and drug use on child well-being:a multilevel meta-analysis. Journal development and psychopathology, 92(2), 110-111. [DOI:10.1017/S0954579419000749] [PMID] []
47. Lac, A., & Donaldson, C. D. (2021). Sensation seeking versus alcohol use: Evaluating temporal precedence using cross-lagged panel models. Drug and alcohol dependence, 219(108430), 55-70. [DOI:10.1016/j.drugalcdep.2020.108430] [PMID]
48. Latvala, A., Kuja-Halkola, R. D.Onofrio, B. M., Jayaram-Lindström, N., Larsson, H., & Lichtenstein, P. (2020). Association of parental substance misuse with offspring substance misuse and criminality: a genetically informed register-based study. Psychological medicine, 52(3), 496-505. [DOI:10.1017/S0033291720002135] [PMID]
49. Lowthian, E., Moore, G., & Moore, S. C. (2020). A Latent Class Analysis of Parental Alcohol and Drug Use: Findings from the Avon Longitudinal Study of Parents and Children. Addictive behaviors, 104)106281), 1-10. [DOI:10.1016/j.addbeh.2019.106281] [PMID] []
50. Malesza, M., & Ostaszewski, P. (2016). The utility of the Dark Triad model in the prediction of the self-reported and behavioral risk-taking behaviors among adolescents. Personality and individual differences, 90, 7-11. [DOI:10.1016/j.paid.2015.10.026]
51. Martikainen, P., Korhonen, K., & Remes, H. (2018). Substance abuse in parents and subsequent risk of offspring psychiatric morbidity in late adolescence and early adulthood: A longitudinal analysis of siblings and their parents. Social science & medicine, 217, 106-111. [DOI:10.1016/j.socscimed.2018.09.060] [PMID]
52. McGowan, A. L., Falk, E. B., & Lydon-Staley, D. M. (2022). Daily sensation-seeking and urgency in young adults: Examining associations with alcohol use and self-defined risky behaviors. Addictive behaviors, 127)107219), 123-145. [DOI:10.1016/j.addbeh.2021.107219] [PMID] []
53. Meldrum, R. C., Stults, B. J., & Smith-Darden, J. P. (2022). Adverse childhood experiences, developmental differences in impulse control and sensation seeking, and delinquency: A prospective multi-cohort study. Journal of criminal justice, 82(101993), 166-180. [DOI:10.1016/j.jcrimjus.2022.101993]
54. Neeman‐Haviv, V., & Wilchek‐Aviad, Y. (2022). Personality and demographic characteristics of parents who occasionally use psychoactive substances. International journal of psychology, 57(6), 709-716. [DOI:10.1002/ijop.12861] [PMID]
55. Niebel, A., Pragst, F., & Hartwig, S. (2022). Prevalence of cathinones and other new psychoactive substances in hair of parents and children of families with known or suspected parental abuse of conventional illegal drugs. Forensic science international, 331)111148), 1-10. [DOI:10.1016/j.forsciint.2021.111148] [PMID]
56. Porreca, A., Biringen, Z., Parolin, M., Saunders, H., Ballarotto, G., & Simonelli, A. (2018). Emotional availability, neuropsychological functioning, and psychopathology: The context of parental substance use disorder. BioMed research international, 2018(5359037), 1-12. [DOI:10.1155/2018/5359037] [PMID] []
57. Reuben, A., Schaefer, J. D., & Caspi, A. (2019). Association of Childhood Lead Exposure With Adult Personality Traits and Lifelong Mental Health. Jama psychiatry, 76(4), 418-425. [DOI:10.1001/jamapsychiatry.2018.4192] [PMID] []
58. Son, M., & Jeong, G. C. (2023). Influence of Sensation Seeking and Life Satisfaction Expectancy on Stock Addiction Tendency: Moderating Effect of Distress Tolerance. Behavioral sciences, 13(5), 378-400. [DOI:10.3390/bs13050378] [PMID] []
59. Tsiring, D., & Ponomareva, I. (2015). Characteristics of Teenager-to-Parent Relationships and Their Inputs into the Formation of Juvenile Personality Helplessness, Procedia - social and behavioral sciences, 214, 852-857. [DOI:10.1016/j.sbspro.2015.11.740]
60. Williams, L., O'Connor, R. C., Howard, S., Hughes, B. M., Johnston, D. W., Hay, J. L., & Greely, M. A. (2016). Type-D personality mechanisms of effect: the role of health-related behavior and social support. Journal psychosis research, 64(1), 63-69. [DOI:10.1016/j.jpsychores.2007.06.008] [PMID]
61. Zuckerman, M. (1979). Sensation seeking: Beyond the optimal level of arousal. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
