| تاریخ ارسال: 1400/2/2 |
سخن اول
اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان ها یکی از مشکلات و معضلات بهداشتی و اجتماعیِ عمیق و فراگیر در عصر هزاره سوم بوده که اکثر کشورهای جهان را فراگرفته است به طوری که بر اساس گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۸ میلادی، ۲۶۹ میلیون نفر در جامعه جهانی حداقل یک نوع ماده مخدر یا روانگردان را در سال مصرف نموده اند. نیم نگاهی به آسیب های شدید ناشی از اعتیاد در ابعاد جسمی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی سبب شده است عموم جوامع با مسائل متفاوت همچون گسترش انواع بزهکاری و جرایم خُرد، مشکلات شغلی و بیکاری، درگیری های خانوادگی و طلاق، بیماری های قابل انتقال عفونی و مرگ و میر، خسارت های غیر قابل جبران ناشی از چرخه مصرف مواد بر فرد، جامعه و دولت مواجه شوند.
در عصر جهانی شدن، کشور ایران نیز از آسیب های بر شمرده ناشی از اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان ها مصون نبوده و متاسفانه بیش از چهار میلیون نفر از جمعیت عمومی ۱۵ تا ۶۴ سال کشور مبتلا به مصرف مستمر و آزمایشی مواد می باشند. در بین جمعیت مصرف کننده مواد در کشور، دانشجویان به عنوان نخبگان جامعه از جایگاه بسیار مهمی برخوردار هستند. بر اساس نتایج شیوع شناسی صورت پذیرفته در دانشگاه های دولتی کشور، چهار و هفت دهم درصد از دانشجویان مبادرت به مصرف مواد توهم زا، مخدر یا محرک نموده اند.
با توجه به شعار سال ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال ۱۴۰۰ مبنی بر «یاریگران زندگی ـ مشارکت اجتماعی - پیشگیری از اعتیاد» لزوم اتخاذ تدابیر جامع از سوی مسئولین دانشگاه ها و مراکز علمی برای ایمن سازی و توانمند نمودن دانشجویان در برابر آسیب های ناشی از اعتیاد، امری ضروری به نظر می رسد. در این راستا تحقق موارد زیر مورد تاکید می باشد:
۱ - الگوی شناختی با افزایش اطلاعات و آگاهی دانشجویان جدید الورود در خصوص عوارض و تبعات مصرف مواد با ارائه آمار و اطلاعات صحیح و حساس سازی آنان با بهره گیری از ظرفیت تشکل ها و کانون های دانشجویی.
۲ - مدیریت محیطی با ترویج فعالیت های فوق برنامه و تقویت فعالیت های جایگزین همچون توسعه مسابقات ورزشی، اردوهای تفریحی، مقاله نویسی و ... .
۳ - مداخلات هنجارهای اجتماعی موثر و کارآمد از طریق خَلقِ هنجارهای بهداشتی و اصلاح ادراک دانشجویان از میزان مصرف مواد در طبقه دانشجویان و رفع نگاه بیش برآوردی در بین آنان.
۴ - آموزش مقاومت اجتماعی و مهارت های زندگی در ابعاد مختلف با تاکید بر مهارت های حل مساله، تصمیم گیری، خود کنترلی و خویش نگهبانی، ارتباطات فردی و اجتماعی، کنترل خشم و عزت نفس.
۵ - کنترل محیطی و دشوار نمودن دسترسی به مواد در اطراف محل سکونت، خوابگاه ها، خانه های مجردی، محیط های دانشجویی، فروشگاهها و کافی شاپ های اطراف دانشگاه ها و تدوین و اجرای آیین نامه های انضباطی در زمینه برخورد با دانشجویان خاطی و پرهیز از برخوردهای سلیقه ای.
۶ - راه اندازی خط تلفن بحران به منظور مشاوره و ارائه اطلاعات لازم به دانشجویان با تاکید بر مشاوره در خصوص تبعات اعتیاد و مصرف مواد.
۷ - تقویت مراکز مشاوره دانشجویی و تربیت و بازآموزی نیروهای متخصص در زمینه مشاوره اعتیاد و درمان مصرف کنندگان مواد.
۸ ـ اختصاص روز یا هفته خاص برای فعالیت علیه مواد مخدر و روانگردان ها در دانشگاه ها.
۹ - ارائه حداقل دو واحد درسی در اکثریت رشته ها با موضوع مهارت های زندگی، مدل و سبک زندگی سالم و پیشگیری از مصرف مواد و آشنایی با عوارض آن.
۱۰ ـ آموزش گروهی کارکنان دانشگاه ها در خصوص مواد و عوارض آن.
۱۱ - تلاش برای مشارکت حداکثری دانشجویان در برنامه های پیشگیری از مصرف مواد در سطح دانشگاه ها.
۱۲ - ضرورت نیازسنجی آموزشی از دانشجویان به منظور طراحی یک برنامه جامع، واقع بینانه، موثر، روشمند، علمی و اثر بخش برای پیشگیری از اعتیاد در محیط های دانشگاهی.
۱۳ - لزوم ارزشیابی مستمر اقدامات به منظور سنجش میزان اثربخشی در تغییر دانش، نگرش و شکل گیری رفتار ضد اعتیاد در دانشجویان.
۱۴ - ضرورت صبر و حوصله مندی در اجرای برنامه های پیشگیری و استمرار در مقاطع مختلف تحصیلی دانشجویان.
۱۵ - تشکیل کمیته راهبری پیشگیری از اعتیاد در دانشگاه ها با حضور مسئولین ارشد دانشگاه و نمایندگانی از دانشجویان به منظور تدوین برنامه پیشگیری از اعتیاد در هر دانشگاه با رعایت مولفه های بر شمرده و فرهنگ بومی شهرستان.
۱۶ - ترغیب دانشجویان به انتخاب یکی از ۱۷۹ اولویت اعلامی از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر برای عنوان پایان نامه تحصیلات تکمیلی و مشارکت آنان در تقویت مرزهای دانش اعتیاد کشور .
امید می رود با همراهی موثر مسئولین دانشگاهها و دانشجویان کشور، شاهد اقدامات اساسی در مهار و کنترل شیوع مصرف مواد در مراکز علمی باشیم.
اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان ها یکی از مشکلات و معضلات بهداشتی و اجتماعیِ عمیق و فراگیر در عصر هزاره سوم بوده که اکثر کشورهای جهان را فراگرفته است به طوری که بر اساس گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۸ میلادی، ۲۶۹ میلیون نفر در جامعه جهانی حداقل یک نوع ماده مخدر یا روانگردان را در سال مصرف نموده اند. نیم نگاهی به آسیب های شدید ناشی از اعتیاد در ابعاد جسمی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی سبب شده است عموم جوامع با مسائل متفاوت همچون گسترش انواع بزهکاری و جرایم خُرد، مشکلات شغلی و بیکاری، درگیری های خانوادگی و طلاق، بیماری های قابل انتقال عفونی و مرگ و میر، خسارت های غیر قابل جبران ناشی از چرخه مصرف مواد بر فرد، جامعه و دولت مواجه شوند.
در عصر جهانی شدن، کشور ایران نیز از آسیب های بر شمرده ناشی از اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان ها مصون نبوده و متاسفانه بیش از چهار میلیون نفر از جمعیت عمومی ۱۵ تا ۶۴ سال کشور مبتلا به مصرف مستمر و آزمایشی مواد می باشند. در بین جمعیت مصرف کننده مواد در کشور، دانشجویان به عنوان نخبگان جامعه از جایگاه بسیار مهمی برخوردار هستند. بر اساس نتایج شیوع شناسی صورت پذیرفته در دانشگاه های دولتی کشور، چهار و هفت دهم درصد از دانشجویان مبادرت به مصرف مواد توهم زا، مخدر یا محرک نموده اند.
با توجه به شعار سال ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال ۱۴۰۰ مبنی بر «یاریگران زندگی ـ مشارکت اجتماعی - پیشگیری از اعتیاد» لزوم اتخاذ تدابیر جامع از سوی مسئولین دانشگاه ها و مراکز علمی برای ایمن سازی و توانمند نمودن دانشجویان در برابر آسیب های ناشی از اعتیاد، امری ضروری به نظر می رسد. در این راستا تحقق موارد زیر مورد تاکید می باشد:
۱ - الگوی شناختی با افزایش اطلاعات و آگاهی دانشجویان جدید الورود در خصوص عوارض و تبعات مصرف مواد با ارائه آمار و اطلاعات صحیح و حساس سازی آنان با بهره گیری از ظرفیت تشکل ها و کانون های دانشجویی.
۲ - مدیریت محیطی با ترویج فعالیت های فوق برنامه و تقویت فعالیت های جایگزین همچون توسعه مسابقات ورزشی، اردوهای تفریحی، مقاله نویسی و ... .
۳ - مداخلات هنجارهای اجتماعی موثر و کارآمد از طریق خَلقِ هنجارهای بهداشتی و اصلاح ادراک دانشجویان از میزان مصرف مواد در طبقه دانشجویان و رفع نگاه بیش برآوردی در بین آنان.
۴ - آموزش مقاومت اجتماعی و مهارت های زندگی در ابعاد مختلف با تاکید بر مهارت های حل مساله، تصمیم گیری، خود کنترلی و خویش نگهبانی، ارتباطات فردی و اجتماعی، کنترل خشم و عزت نفس.
۵ - کنترل محیطی و دشوار نمودن دسترسی به مواد در اطراف محل سکونت، خوابگاه ها، خانه های مجردی، محیط های دانشجویی، فروشگاهها و کافی شاپ های اطراف دانشگاه ها و تدوین و اجرای آیین نامه های انضباطی در زمینه برخورد با دانشجویان خاطی و پرهیز از برخوردهای سلیقه ای.
۶ - راه اندازی خط تلفن بحران به منظور مشاوره و ارائه اطلاعات لازم به دانشجویان با تاکید بر مشاوره در خصوص تبعات اعتیاد و مصرف مواد.
۷ - تقویت مراکز مشاوره دانشجویی و تربیت و بازآموزی نیروهای متخصص در زمینه مشاوره اعتیاد و درمان مصرف کنندگان مواد.
۸ ـ اختصاص روز یا هفته خاص برای فعالیت علیه مواد مخدر و روانگردان ها در دانشگاه ها.
۹ - ارائه حداقل دو واحد درسی در اکثریت رشته ها با موضوع مهارت های زندگی، مدل و سبک زندگی سالم و پیشگیری از مصرف مواد و آشنایی با عوارض آن.
۱۰ ـ آموزش گروهی کارکنان دانشگاه ها در خصوص مواد و عوارض آن.
۱۱ - تلاش برای مشارکت حداکثری دانشجویان در برنامه های پیشگیری از مصرف مواد در سطح دانشگاه ها.
۱۲ - ضرورت نیازسنجی آموزشی از دانشجویان به منظور طراحی یک برنامه جامع، واقع بینانه، موثر، روشمند، علمی و اثر بخش برای پیشگیری از اعتیاد در محیط های دانشگاهی.
۱۳ - لزوم ارزشیابی مستمر اقدامات به منظور سنجش میزان اثربخشی در تغییر دانش، نگرش و شکل گیری رفتار ضد اعتیاد در دانشجویان.
۱۴ - ضرورت صبر و حوصله مندی در اجرای برنامه های پیشگیری و استمرار در مقاطع مختلف تحصیلی دانشجویان.
۱۵ - تشکیل کمیته راهبری پیشگیری از اعتیاد در دانشگاه ها با حضور مسئولین ارشد دانشگاه و نمایندگانی از دانشجویان به منظور تدوین برنامه پیشگیری از اعتیاد در هر دانشگاه با رعایت مولفه های بر شمرده و فرهنگ بومی شهرستان.
۱۶ - ترغیب دانشجویان به انتخاب یکی از ۱۷۹ اولویت اعلامی از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر برای عنوان پایان نامه تحصیلات تکمیلی و مشارکت آنان در تقویت مرزهای دانش اعتیاد کشور .
امید می رود با همراهی موثر مسئولین دانشگاهها و دانشجویان کشور، شاهد اقدامات اساسی در مهار و کنترل شیوع مصرف مواد در مراکز علمی باشیم.
دکتر حمیدرضا صرّامی
مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش
دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری
بهار ۱۴۰۰
مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش
دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری
بهار ۱۴۰۰
دفعات مشاهده: 10805 بار |
دفعات چاپ: 235 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
