سخن اول دوره 13، شماره 51، بهار 1398

 | تاریخ ارسال: 1398/5/14 | 
سیستم هوشمند، فعال، خلاق، داینامیک و پویای مواد مخدر و روان گردان ها در سال 2017 میلادی با جذب 271 میلیون نفر مصرف کننده مواد در جامعه جهانی، نرخ شیوع مصرف را به 5/5 درصد از جمعیت 15 تا 64 سال رسانده است که مقایسه آن با سال 2006، بیانگر این واقعیت است که آمارها از رشد 30 درصدی مصرف کنندگان مواد خبر می دهند. متأسفانه تعداد مصرف کنندگان مشکل دار ( معتادان ) نیز از 26 میلیون نفر در سال 2006 به 35/3 میلیون نفر در سال 2017 افزایش یافته است. گسترده ترین طیف مصرفی در میان انواع مواد در سطح جهان، مربوط به کانابیس ها ( ماری جوانا ) بوده که حدود 188 میلیون نفر را به خود اختصاص داده است. در سایر مواد نیز به ترتیب شبه افیون ها با 53/4 میلیون، آمفتامین و متامفتامین ها با 28/9 میلیون، اکستیسی با 21 میلیون نفر و کوکائین با 18/1 میلیون نفر در رده های بعدی مصرف مواد قرار دارند. نکته قابل تأمل، رشد مصرف کانابیس ( شاهدانه ـ سرشاخه های گلدار یا باردار گیاه شاهدانه) از سال 2000 میلادی به بعد در جامعه جهانی بوده که علت آن را می توان در تحولات قانون گذاری در این عرصه جستجو نمود. اگرچه در کنوانسیون های 1961 و 1971، کانابیس تحت کنترل بین المللی قرار گرفته است لیکن برخی از کشورها با اصلاح قوانین موضوعه و ضابطه مند نمودن مصرف این ماده، زمینه آزاد سازی ماری جوانا را فراهم نموده اند. به طور مثال در کشور هلند در دهه گذشته ( سال 2000 ) و در کشور های آمریکا ( چندین ایالت ) و آفریقای جنوبی در سال های اخیر به دلیل کسب سود بیشتر، شاهد آزاد نمودن مصرف کانابیس و اجازه مصرف تفریحی با عنوان رعایت حقوق شخصی افراد و عنوان اغوا کننده یعنی «مصرف بسیار قانونی» هستیم. این موضوع از یک سو پیامدهای ناگواری را در امر مبارزه بین المللی با مواد مخدر به جا گذاشته و از سوی دیگر سبب شده نوجوانان و جوانان با درک پایین از خطرات، مضرات و پیامدهای کانابیس و مشتقات آنها به استفاده از این ماده روی آورده و زمینه را برای ابتلاء آنان به بیماری های روحی و روانی، مانند اختلالات شناختی و آموزشی، اختلال در رشد اندام های حیاتی از جمله مغز و تصادفات جاده ای فراهم آورد. بررسی های صورت پذیرفته توسط دانشگاه کلمبیا در نیویورک درخصوص تجربه آزادسازی مصرف ماری جوانا در ایالت کلرادو آمریکا، بیانگر این موضوع است که پس از آزاد سازی ماری جوانا در دهه اخیر، شیوع 7 درصدی به 20 درصد افزایش یافته و سن آغاز مصرف کاهش یافته است و مصرف در دانشجویان 17 درصد رشد و مرگ و میرهای ناشی از تصادفات رانندگی مرتبط با مصرف ماری جوانا افزایش 48 درصدی را در پی داشته است. ضمن آنکه مراجعه به اورژانس ها به دلیل مصرف ماری جوانا با افزایش 50 درصدی و بستری در بیمارستان نیز رشد 32 درصدی داشته است. نیم نگاهی به نتایج پژوهش میزان شیوع مصرف ماری جوانا و حشیش در کشور حاکی است، میزان شیوع در جمعیت 15 تا 64 سال کشور
 11/9 درصد، در دانش آموزان متوسطه دوم حشیش 25 صدم درصد و ماده گل معادل 66 صدم درصد، در دانشجویان دانشگاه های دولتی ماده گل 3/5 درصد و حشیش 2/5 درصد و در کارگران 6/8 درصد برآورد شده است. ضمن آنکه نتایج ارزیابی سریع وضیت اختلال مصرف مواد در ایران حاکی است 14/2 درصد معتادان حداقل یک ماده کانابینوئید( ماری جوانا، گل و حشیش ) را به صورت روزانه مصرف می نمایند.

داینامیک الگوی مصرف مواد تا افق 1404 در کشورمان حکایت از این موضوع دارد که مصرف حشیش و مشتقات آن افزایش خواهد یافت و به نوعی کشور ایران از الگوی جهانی مصرف کانابیس تبعیت خواهد نمود. با عنایت به تبعات قابل توجه مصرف کانابیس در کشور، ضرورت دارد دستگاه های فرهنگی و پیشگیری ضمن مداخله جدی تر برای اصلاح نگرش ها و باورهای غلط نوجوانان و همچنین دستگاه های درمانی برای تدوین پروتکل درمانی ماده کانابیس برای مصرف کنندگان و دستگاه مقابله ای برای دشواری دسترسی به ماده موصوف، تلاش همه جانبه نموده و همزمان مراکز علمی و دانشگاه ها نیز درخصوص روش های مؤثر برای پیشگیری از تغییر الگوی مصرف مواد در کشور با جدیت مبادرت نمایند.
امید می رود با اهتمام تمامی دستگاه های علمی و اجرایی کشور، شاهد توانمندسازی آحاد جامعه کشورمان در برابر آسیب های ناشی از مواد مخدر و روان گردان ها باشیم./
 
حمید صرامی
مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری



CAPTCHA
دفعات مشاهده: 12684 بار   |   دفعات چاپ: 451 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر


کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه علمی اعتیادپژوهی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Scientific Quarterly Research on Addiction

Designed & Developed by : Yektaweb