| تاریخ ارسال: 1396/7/1 |
نیک می دانیم در سال 1394 از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران ، پنج اولویت آسیب‌های اجتماعی ایران شامل: اعتیاد-حاشیه نشینی-فساد و فحشا و بی بند وباری اخلاقی-طلاق- وجود یک آسیب ویژه در نقاط حاد و بحرانی تعیین و احصاء شده و هم‌زمان، اعتیاد به مواد مخدر و روان‌گردان‌ها، به‌عنوان اولین اولویت در بین آسیب‌ها اعلام شده است. نکته قابل توجه اینکه با برگزاری چندین جلسه تخصصی در یک ساله‌ی اخیر با حضور رهبر انقلاب و مسؤولان طراز اول کشور، ایشان به مهار و کنترل آسیب‌های موصوف با اتخاذ راه‌کارهای خلاقانه و اثربخش، تاکید فرموده‌اند. به‌منظور دستیابی به این امر مهم یعنی مدیریت و کنترل آسیب‌ها و بحران‌های اجتماعی، نیازمند: شناخت و درک صحیح محیطی مبتنی بر داده‌های علمی و پشتوانه‌های نظری-تحلیلی روشن، هدف‌گذاری و تدوین مدل-اعمال مدیریت سیستمی-تدوین برنامه هدفمند، جامع، منسجم، دانش‌محور- لزوم مداخلات هوشمندانه و مؤثر مبتنی بر شناخت نقشه خلقی جامعه‌ی ایران- بهره گیری از تمامی پتانسل‌ها و ظرفیت‌ها- رصد مستمر و ارزشیابی اقدامات به منظور بررسی میزان اثربخشی فعالیت‌ها و همچنین آینده‌نگری پدیده‌های اجتماعی می‌باشیم. به‌عبارت شفاف‌تر، به دلیل ماهیت پیچیده و سیال بودن سیستم آسیب‌های اجتماعی بهویژه اعتیاد-مواد مخدر و روان‌گردان‌ها، پرداختن مقطعی برای شناسایی راه‌های تغییر و کنترل آن‌ها ، تصوری باطل به‌شمار می‌رود. بر این اساس، ضرورت دارد ضمن اجتناب از اتخاذ هر گونه رویکرد تقلیل گرایانه، حداقلی و تک بعدی به این پدیده پیچیده، نسبت به تقویت نگاه مسئله‌مند سازی واقع‌بینانه مبادرت ورزیده شود و با امعان نظر به کلیت تاریخی مصرف مواد در کشور، بروز تغییرات شتابان در عرصه‌های مختلف و مواجهه‌ی افراد با تحول گفتمان و واقعیت‌های جدید، شکل‌گیری ساختارهای بعضاً معیوب و ناکارآمد در خرده نظام‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، نسبت به ارایه راه‌کارهای عملی و اثربخش اقدام کرد.
در کشور ایران با گذشت نزدیک به چهار دهه از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، شاهد وجود اسناد فرادستی در امر مبارزه با موادمخدر و روان‌گردان‌ها شامل: قانون مبارزه، مصوبات 308 شورای عالی امنیت ملی، سیاست‌های کلی امر مبارزه در یازده بند، مصوبات 132 جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر، توجه قانون گذار در برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه کشور به امر مبارزه‌ی همه جانبه، وجود ده کمیته تخصصی در امر مبارزه(شامل کمیته‌های فرهنگی و پیشگیری، درمان و حمایت‌های اجتماعی، مقابله با عرضه، اطلاعات، پیش‌سازها، مشارکت‌های مردمی، زنان، اشتغال، حقوقی و شناسایی اموال)، تصویب و ابلاغ اسناد جامع پیشگیری اولیه از اعتیاد و درمان و حمایت‌های اجتماعی، اقدامات صورت پذیرفته در ابعاد سخت و نرم افزاری شامل کشف حدود ده هزار تن انواع مواد طی 37 سال اخیر-دستگیری چند میلیون نفر(با احتساب افراد تکراری) عوامل خرید، فروش، تهیه و توزیع مواد در کشور، انهدام باندها و شبکه‌های تهیه و توزیع مواد، صرف میلیاردها تومان هزینه به منظور اشراف در مزرهای شرقی کشور، تقدیم حدود 3800 شهید گرانقدر و 12 هزار جانباز سرافراز در عرصه مبارزه، ایجاد شبکه‌‌ی درمانی در کشور از طریق مراکز ماده 15 برای بخشی از معتادان، مداخلات پیشگیری اولیه از اعتیاد با پوشش محدود به منظور توانمندسازی و آموزش مهارت‌های لازم در کانون‌های هدف اعم از مدارس-دانشگاه‌ها-محله‌ها-محیط‌های کاری و خانواده‌ه، بوده، لیکن کماکان با عدم رضایت افکار عمومی در امر مبارزه مواجه هستیم .
نیم نگاهی به ضعف اقدامات شناختی در سه دهه گذشته به منظور مطالعه و بررسی علمی و دقیق روند وضعیت آسیب‌های اجتماعی از یک سو و از سوی دیگر کم رنگ بودن اقدامات پیشگیرانه برای بیش از 90 درصد جمعیت سالم کشور، ضعف اقدامات حمایتی برای اقشار آسیب‌پذیر و در معرض خطر، عدم اعمال به‌موقع اقدامات تنبیهی کارآمد برای سوداگران، محدود بودن اقدامات مشارکتی به‌منظور بهره‌گیری از ظرفیت عظیم آحاد جامعه بهویژه نوجوانان و جوانان، فقدان گسترش اقدامات درمانی ارزان و قابل دسترس برای طیف کثیری از معتادان به‌خصوص افراد وابسته به مواد روان‌گردان و محرک، سبب شده در ده‌های اخیر همواره شاهد بروز، شیوع و شدت اعتیاد در برخی از طبقات اجتماعی باشیم.
به‌منظور خروج از وضعیت فعلی، نیازمند تقویت و توسعه جدی مرزهای دانش اعتیاد بوده به گونه‌ای که با مشارکت اندیشمندان، نخبگان، پژوهشگران و دستگاه‌های امر مبارزه در چهار حوزه علمی (به‌منظور نظریهپردازی)، فرهنگی (گفتمان‌سازی و مسؤولیتپذیریاجتماعی)، سیاسی(مطالبه‌گری) و اجرایی(اجرا و اقدام)، شاهد خلاقیت و نوآوری در امر مبارزه سخت افزاری و نرم افزاری باشیم.
امید می‌رود کلیه‌ی مراکز علمی، دانشگاهی و حوزه‌های علمیه، ضمن ایفای نقش مؤثر و مستمر در جهاد مقدس امر مبارزه، موجبات ضربه‌پذیری سیستم هوشمند، خلاق، پویا و داینامیک موادمخدر و روان‌گردان‌ها را فراهم کنند(ان شاالله ).
حمید صرّامی
مشاور دبیر کل و مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش
ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری
مشاور دبیر کل و مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش
ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری
دفعات مشاهده: 13082 بار |
دفعات چاپ: 385 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
