دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
چکیده: (593 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر به بررسی ارتباط سبکهای هویت با گرایش به سیگار، الکل و مواد مخدر در دوره نوجوانی پرداخت. روش: این مطالعه یک پژوهش مقطعی توصیفی-همبستگی بود که با روش نمونهگیری دو مرحلهای بر روی 435 دانشآموز پسر مقطع متوسطه اول و دوم در شهرستان سیاهکل در سال تحصیلی 1403-1402 انجام شد. دادهها با استفاده از پرسشنامههای سبکهای هویت و مقیاس خطرپذیری نوجوانان جمعآوری شد و برای تحلیل دادهها از روشهای همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی چندگانه و آزمون Z فیشر استفاده شد. یافتهها: در اوایل نوجوانی، سبک اطلاعاتی تنها با گرایش به مواد مخدر رابطه منفی معناداری داشت و سبک سردرگم-اجتنابی با سیگار و الکل رابطه مثبت داشت. در اواسط نوجوانی، تنها سبک هنجاری با سیگار رابطه منفی نشان داد و سبک سردرگم-اجتنابی با هر سه مؤلفه رابطه مثبت معناداری داشت. در اواخر نوجوانی، سبکهای اطلاعاتی و هنجاری با کاهش گرایش به هر سه ماده و سبک سردرگم-اجتنابی با افزایش گرایش به آنها رابطه معناداری داشتند. همچنین، تحلیل Z فیشر نشان داد در مقایسه با اواسط نوجوانی، سبکهای هویت اطلاعاتی و هنجاری با تمایل معنادار کمتر به مصرف الکل در اواخر نوجوانی همراه بود. نتیجهگیری: تفاوتهای مشاهده شده در رابطه میان سبکهای هویت و گرایش به اعتیاد در مراحل مختلف نوجوانی میتواند مبنای طراحی مداخلات هدفمند و برنامههای حمایتی برای کاهش اعتیاد متناسب با هر سبک هویتی و هر مرحله تحولی باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/9/13 | پذیرش: 1404/3/10 | انتشار: 1404/6/17