هدف: پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی درمان آرام ­سازی مبتنی بر واقعیت مجازی بر استرس ادراک شده، تاب ­آوری و وسوسه مواد در افراد با اختلال مصرف مواد مراجعه ­کننده به مراکز اقامتی شهر اندیمشک پرداخت. روش: پژوهش حاضر نیمه-آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد بود که در سال 1403 به مراکز اقامتی شهر اندیمشک مراجعه کردند و 30 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و بصورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه کنترل (15) قرار گرفتند. شرکت­کنندگان در هر دو گروه پرسش ­نامه استرس ادراک ­شده، پرسش­ نامه تاب‌آوری، مقیاس وسوسه مواد را در مرحله ­ی پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل کردند. درمان آرام­ سازی مبتنی بر واقعیت مجازی در 8 جلسه ­ی 60 دقیقه ­ای اجرا شد و داده ­ها با روش کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ‌ها: بین گروه آزمایش و کنترل از نظر استرس ادراک­شده، تاب‌آوری و وسوسه مواد تفاوت معناداری وجود داشت. به طور خاص، درمان آرام ­سازی مبتنی بر واقعیت مجازی باعث کاهش استرس ادارک ­شده و وسوسه مواد و افزایش تاب­ آوری در گروه آزمایش شد. نتیجه‌گیری: درمان آرام  ­سازی مبتنی بر واقعیت مجازی با بهره گیری از فنونی همانند تمرینات تنفسی با فرمان های صوتی، نورپردازی و طیف رنگ ­ها، تمرین آرام­ سازی عضلانی، موسیقی آرام به همراه غوطه ­ور شدن در جنگل و ساحل به انتخاب کاربر، آرام ­سازی معنوی و تجربیات ترمیم کننده (لذت زندگی و بهبودی) در بستر واقعیت مجازی می­ تواند به عنوان یک درمان کارآمد برای کاهش استرس ادراک ­شده، افزایش تاب ­آوری و همچنین کاهش وسوسه مواد در مردان با اختلال مصرف مواد مورد استفاده قرار گیرد.