اعتیاد ، مواد مخدر و روان گردان ها کماکان در صدر بحران های جهانی قرار داشته و مهم ترین چالش اجتماعی عموم کشورها به شمار می آید . متأسفانه قاچاق ، توزیع و مصرف انواع مواد در عصر حاضر ، شکل پیچیده تر و مخاطره آمیز به خود گرفته و جامعه جهانی با رشد فزاینده آن روبرو است .
- در 13 آذر ماه 1396 ( مصادف با 4 دسامبر 2017 میلادی ) شاهد برگزاری کنفرانس بین المللی پارلمانی علیه مواد مخدر با هدف جهانی عاری از مواد مخدر با حضور رؤسای مجالس و مسئولین ذیربط از 41 کشور جهان در کشور روسیه بودیم . نگارنده که خود در این اجلاس حضور داشت شاهد ارائه رویکرد های قابل توجه از سوی رؤسای مجالس کشورها بوده که به اختصار به اهم محورهای مربوطه پرداخته خواهد شد.
- نگرانی اکثر مسئولان پارلمان ها از آزاد سازی مواد در برخی از کشور ها و تاکید بر جلوگیری از این رویکرد در جامعه جهانی.
- نگرانی کشورها از روند رو به رشد تولید مواد مخدر در افغانستان (9000 تن در سال 2017 ) و تاثیر آن بر سایر کشورهای همسایه و تاکید بر لزوم مهار آن.
- تاکید بر رویکرد پیشگیری اولیه از اعتیاد و افزایش اطلاع رسانی به نوجوانان جوامع.
- تاکید بر ضرورت بهره گیری از ظرفیت های جوامع مدنی در امر مبارزه.
- ضرورت توجه جدیتر به موضوع مقابله با تجارت مواد در اینترنت و تلاش مافیای مواد مخدر در گسترش باورهای غلط در خصوص مصرف مواد در شبکه های اجتماعی .
- نگرانی از روند رشد مصرف مواد در عموم کشورها و تاکید بر حساس شدن دولتها، پارلمانها و مردم برای جلوگیری از این پدیده نامناسب و مداخله جدیتر در برابر هجوم مواد.
- نگرانی از مواد روانگردان جدید و ضرورت تلاش کشورها برای مبارزه جدیتر با آن.
- تاکید بر تقویت همکاری های منطقه ای و بین المللی در تبادل تجارب در امر مبارزه.
- ضرورت برخورد با نارکو تروریسم.
- تاکید بر ایجاد قوانین کارآمد در عرصه مبارزه با مواد مخدر ناشی از عدم توانایی قوانین موجود در کشورها برای مقابله با مواد .
- مواد مخدر عامل مالی تروریسم و وجود فساد در امر مبارزه با قاچاق مواد .
- ارزان بودن مواد و حمل و نقل راحت آن .
- تکامل در وضعیت اشاعه مواد اعم از ساختار، تولید ، حمل و فروش آن .
- نقش اساسی پارلمانها در امر مبارزه و لزوم توجه به رویکرد متوازن از طریق کاهش تقاضا و مبارزه با عرضه، با تحقق عملی مفاد کنوانسیونهای (1961، 1971 و 1988) و نیز تحقق ارزشهای انسانی.
- ضرورت توجه به توسعه جایگزین، در کشورهای تولید کننده مواد
- وجود 30 میلیون نفر مصرف کننده مشکل زای مواد در جهان و مرگ و میر 200 هزار نفر در سال.
- روند افزایش مصرف مواد در ده سال گذشته در جهان، ناشی از تولید مواد در افغانستان.
- جلوتر بودن قاچاقچیان نسبت به تصویب قوانین در پارلمانها.
- کاهش قیمت هروئین ناشی از اشباع بازارهای سنتی و پیش بینی ایجاد بازار مواد جدید.
- افزایش خشونت، مشکلات اجتماعی، فساد و جرائم سازمان یافته ناشی از مواد مخدر.
- ضرورت اتخاذ رویکردهای خلّاقانه و دراز مدت علیه مواد مخدر در قوانین کشورها.
- ضرورت ارتقاء سطح آمادگی ستادهای مبارزه با مواد مخدر در کشورها در برابر مواد مخدر.
- تاکید ریاست جمهوری روسیه به مبارزه با رسانه های خبریِ مبلّغ مواد مخدر.
- لزوم همکاری دولتها، پارلمانها، رجال فرهنگی، ورزشکاران ، جامعه مدنی و سمنها در امر مبارزه .
- عدم تلاش ناتو برای نابودی 400 لابراتور تولید هروئین در افغانستان .
- انجام ترانزیت مواد از فرودگاه های تحت اشغال ناتو در کشور افغانستان و ضرورت بازخواست کردن و اِعمال رفتار عادلانه از سوی سازمان ملل، با کشورهای منشاء تولید.
- افزایش تقاضای پول شویی و مواد روان گردان جدید از جمله معضلات جدی جامعه جهانی .
- تاثیر نامناسب مواد بر خانواده ها و امنیت کشورها .
- ضرورت باز کردن تمام درب های باشگاه های ورزشی و فرهنگی بر جوانان برای حل مشکلات اجتماعی آنان.
- لزوم پذیرش این نکته از سوی مردم که «زندگی در عصر حاضر راحت نمیباشد»
- پرهیز از قول دادن کوه های طلایی به مردم و ضرورت حفظ آنچه را که امروز داریم.
-در 23 آبان ماه سال 1396 در پنجمین جلسه رسیدگی ، کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی که با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی ، سران قوا و مسئولین کشور برگزار گردید و نگارنده نیز در این جلسه حضور داشته، مقام معظم رهبری، لزوم ایجاد تحول و کار اساسی ، فوق العاده و جهادی در امر مبارزه با آسیب های اجتماعی را مطالبه نموده و همزمان شکستن کمر اقتصادی قاچاقچیان مواد مخدر با مصادره کلیه اموال آنان ، بازنگری در امر درمان معتادان و اختصاص 50 درصد امکانات به عرصه پیشگیری اولیه از اعتیاد را مورد تاکید و توجه قرار داده و از وزارتخانه های آموزش و پرورش ،علوم و تحقیقات و فناوری و رسانه ملی ، خواهان ایفای نقش موثرتر در توانمندی سازی و ایمن نمودن نوجوانان و جوانان در برابر اعتیاد، مواد مخدر و روان گردان ها شدند .
-در 27 آذر ماه سال 1396 نیز جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر با حضور ریاست محترم جمهور، وزراء و سایر مسئولین ذیربط برگزار گردید ( نگارنده نیز در این جلسه حضور داشته اند ) ، ریاست محترم جمهور در این جلسه بر تقویت برنامه های پیشگیری اولیه از اعتیاد در سطح کلیه دستگاه ها تاکید جدی نموده و خواهان تحقق سرمایه گذاری در این بخش شدند .
مراتب فوق بیانگر این واقعیت است که رویکرد پیشگیری اولیه از اعتیاد برای مصونیت بخشیدن آحاد سالم و در معرض خطر جامعه ، در عرصه های جهانی و ملی مورد توجه اساسی قرار گرفته به گونه ای که همگان خواهان ترویج برنامه های پیشگیری همگانی ، انتخابی و ضروری می باشند .
بدون شک برای توسعه این رویکرد، نیازمند تقویت پشتوانه های نظری و تربیت نیروی انسانی متخصص در سطح دانشگاه های کشور هستیم .
امید می رود کلیه اندیشمندان و صاحب نظران ضمن ایفای نقش مؤثر و ورود همه جانبه دراین عرصه ، کماکان موجبات توانمند سازی آحاد جامعه به خصوص نوجوانان و جوانان را فراهم ساخته تا شاهد جامعه ای سالم باشیم .
حمید صرامی
مشاور دبیرکل و مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش
ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری
|