هدف: پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل مؤثر بر سوء مصرف مواد مخدر از دیدگاه افرادی که درگیر درمان آن هستند، انجام شد. روش: به علت ساختار پیچیده و مبهم عوامل مؤثر بر اعتیاد جوانان از روش نقشه های شناختی فازی برای گردآوری و تحلیل داده ها استفاده شد. شرکت کنندگان پژوهش شامل 16 نفر پزشکان و روان شناسان مراکز درمان اعتیاد ارومیه بودند. یافته ها: نتایج نشان داد از نظر متخصصان به ترتیب متغیرهای اعتیاد اعضای خانواده با درجه بیرونی 1/54، بیکاری با درجه بیرونی 1/32 و همسالان منحرف با درجه بیرونی 0/88بیشترین تاثیر را بر اعتیاد دارند. همچنین از نظر این متخصصان اعتیاد توان فرد برای مقابله با مشکلات زندگی را کاهش می دهد، ناتوانی در حل مشکلات نیز باعث افزایش احساس انزوا در فرد می شود و این امر نیز باعث تشدید اعتیاد فرد می گردد. نتیجه­گیری: نتایج دارای تلویحات کاربردی است.