هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه‌ راهبرد‌های مقابله‌ای، کمال‌گرایی (مثبت و منفی) و خودکارآمدی در افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد و افراد بهنجار بود. روش: در این بررسی علّی-مقایسه‌ای، 200 نفر (100 فرد مبتلا به اختلال مصرف مواد و 100 فرد بهنجار) به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. سپس گروه‌ها از نظر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی (سن، جنس، وضعیت تأهل و تحصیلات) همتاسازی شدند و پرسشنامه‌ی شیوه‌های مقابله‌ای لازاروس و فولکمن (1984)، مقیاس کمال‌گرایی مثبت و منفی تری شورت و همکاران (1995)، مقیاس خودکارآمدی شوارتز و جروسلم (1981) را تکمیل نمودند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین راهبردهای مقابله با استرس دو گروه در زیرمقیاس‌های دوری‌جویی، خویشتن‌داری، مسئوولیت‌پذیری، گریز-اجتناب و حل‌مسأله تفاوت معناداری وجود دارد. به‌علاوه، گروه مبتلا در مقیاس کمال‌گرایی مثبت، دارای نمره‌ میانگین کمتر از گروه بهنجار بود. از نظر سطح خودکارآمدی نیز بین افراد مبتلا و بهنجار تفاوت معنی‌داری یافت شد که در این راستا، خودکارآمدی افراد بهنجار بالاتر بود. نتیجه‌گیری: انتخاب سبک و الگوی مقابله‌ای نامناسب، انتظارات غیرواقع‌بینانه و بیش از حد از توانایی‌‌ها و سطوح پایین خودکارآمدی، عواملی هستند که می‌‌توانند منجر به گرایش افراد به مصرف بیشتر مواد و در نهایت اعتیاد گردند.

واژه‌های کلیدی: راهبرد مقابله، کمال‌گرایی، خودکارآمدی، مصرف مواد

متن کامل [PDF 978 kb]   (5797 دریافت)